Produk-produk Bukan Makanan Berasaskan Nanas

Bromelin

SARINGAN KEPEKATAN BROMELIN DALAM PELBAGAI NANAS KOMERSIAL DI MALAYSIAPENGENALANNanas merupakan salah satu daripada tanaman komoditi utama di Malaysia. Kajian saintifik diseluruh dunia menunjukkan potensi nanas sebagai buah untuk kesihatan yang mengandungi element nutraseutikal. 7 jenis spesis nanas komersial diuji Crystal Honey, Gandul, Moris Gajah, Josapine, N36 dan Yankee. METODOLOGI Buah nanas yang dituai dari ladang, dicuci, dikupas dan dipotong. Isinya dan empulur di asingkan. Isi dan empulurnya di kisar berasingan bagi mendapatkan jusnya. Jus seterusnya ditapis. pH setiap jenis nanas di ambil dan direkodkan. Jus nanas digunakan bagi menentukan kepekatan kandungan bromelain menggunakan HPLC pada setiap jenis nanas komersil menggunakan 260 nm dan 280nm panjang gelombang.

KEPUTUSAN DAN PERBINCANGAN

KESIMPULAN Kepekatan kandungan Bromelain berbeza bagi setiap spesis. Kandungan Bromelain Nanas Gandul terdapat pada empulur dan isinya. Manakala Nanas N36 dan Yankee mempunyai kandungan Bromelain pada isi sahaja tetapi kandungan Bromelain pada Nanas Yankee lebih rendah berbanding Nanas N36. Kandungan sukrose tinggi pada empulur dan isi nanas Crystal Honey. Ini menjadikan bacaan pH Crystal Honey rendah.

Baja Bio-Organik

PEMBANGUNAN BAJA BIO-ORGANIK DARI SISA BUANGAN NANAS MENGGUNAKAN TEKNOLOGI EFFECTIVE MICROORGANISMS (EM)

PENGENALAN
Produk yang terhasil daripada sisa nanas yang telah diolah menjadi baja Bio-organik (BOF). Sepanjang pengetahuan penulis, ianya belum pernah dilaksanakan di Malaysia sebelum ini. Bahan buangan yang dihasilkan dari ladang nanas selepas penuaian adalah seperti daun, kulit, akar dan tunggul pokok. Secara purata 40% mewakili buah nanas daripada keseluruhan pokok nanas dan 60% w/w adalah sisa ladang nanas. Justeru itu, kelebihan kitar semula sisa ladang nanas membawa kebaikan seperti berikut :

i) Tiada pembakaran terbuka diperlukan untuk pelupusan sisa,
ii) Sumber nitorgen daripada sisa kilang itu boleh kembali semula ke tanah,
iii) Penggunaan racun kimia tidak lagi digunakan,
iv) Mesra alam sekitar.

Oleh itu, ia adalah pilihan yang mampan untuk menggunakan sisa nanas sebagai bahan mentah untuk BOF. Tujuan kajian ini adalah untuk menilai kualiti BOF dihasilkan dalam rumusan produk yang berbeza.

METODOLOGI
Jadual 1 menunjukkan pembentukan asas yang dikenali sebagai Formula Satu, iaitu untuk pembangunan BOF daripada asas nanas. Formula Satu telah dimasukkan sisa nanas sebagai sumber karbon (C), bran beras sebagai (M) sumber mineral, tinja puyuh sebagai (N) sumber nitrogen, molases sebagai sumber glukosa, Effective Mikroorganisms (EM) sebagai ejen pengurai dan air sebagai sumber oksigen. Sebagai perbandingan, formula yang berbeza telah dibangunkan, iaitu Formula B. Dalam Formula B, sebanyak 10% w/w sekam padi terbakar telah ditambah. Tujuan menambah sekam padi adalah untuk meningkatkan kalium, K dalam BOF Senarai untuk Formula B seperti yang ditunjukkan dalam jadual 2. Prosedur Operasi Standard(SOP) bagi penyediaan BOF dijadualkan dalam jadual 3 dan setiap langkah-langkah yang ditunjukkan dalam rajah 1-7.

Jadual 1 : Senarai Bahan Mentah Formula A

BAHAN MENTAH	JUMLAH (kg/L)	PERATUS (%) w/w
Sisa Nanas	75 kg	75
Sekam Padi	10 kg	9.5
Tinja Puyuh	10 kg	9.5
Molases	3L (3 kg)	3
EM Solution	3L (3 kg)	3
Air	18 L	–
TOTAL	101 kg	100%

Jadual 2 : Senarai Bahan Mentah Formula B

BAHAN MENTAH	JUMLAH (kg/L)	PERATUS (%) w/w
Sisa Nanas	75 kg	75
Sekam Padi	10 kg	9.5
Tinja Puyuh	10 kg	9.5
Burn rice husk	10 kg	10.0
Molases	3L (3 kg)	3
EM Solution	3L (3 kg)	3
Air	18 L	–
TOTAL	101 kg	100%

Jadual 2 : Senarai Bahan Mentah Formula B

DAY 1	All the raw materials were are mixed well for 15 minutes and then covered with gunny sack
DAY 2	The gunny sack is opened, and all the raw materials are mixed again for 15 minutes and covered again. The purpose of this second mixing process is to remove/control the heat of mixture within 45-50°C temperature
DAY 3	The procedure of day 2 is repeated
DAY 4	The gunny sack is opened, the level of the mixture should be approxiametly 10 cm height from the floor. The mixture was covered again with gunny sack and left until Day 7. Purpose of this level activities is to ensure the mixture can be dried in Day 7
DAY 5	All the mixture turned to BOF, and can be used directly to the pineapple plant or stored in plastic bags

SILAGE

PENGHASILAN SILAJ DARIPADA SISA NANAS DENGAN MENGGUNAKAN BIO-TEKNOLOGI EM

PENGENALAN
“Effective Microorganisms (EM)” terdiri daripada 3 kumpulan utama bakteria iaitu phototropik, asid laktik dan yis. Ia merupakan adunan simbiosis mikrob yang direkacipta oleh Professor Dr. Teruo Higa. EM diperbuat daripada campuran kultur spesis mikrob yang diperolehi dari persekitaran semulajadi dan bekerja mengikut sinergi yang tersendiri.

METODOLOGI
Jadual 1 menunjukkan penyediaan larutan untuk 10 liter kontena. Larutan EM dan gula merah dicampurkan sehingga sebati. Garam dimasukkan dan kemudiannya air tanpa klorin dituangkan sehingga penuh. Larutan siap dibancuh dan boleh digunakan untuk proses penghasilan silaj seperti ditunjukkan dalam Gambar 1 dan 2.

Jadual 1 : Bahan-bahan Penyediaan Larutan untuk Silaj Daun Nanas

BAHAN-BAHAN	SUKATAN
Larutan EM	300 ml
Gula merah	1 kg
Garam	0.5 kg

Jadual 2 : Keputusan Parameter bagi kandungan silaj untuk Hari 1, 16 dan 70.

PARAMETER	KEPUTUSAN
PARAMETER	HARI 1	HARI 16	HARI 70
% Moisture	24.76	81.44	80.86
% Ash	1.06	0.89	0.85
% Protein	0.02	0.09	0.26
% Fat	0.35	0.28	0.45
% Crude fiber	17.13	7.12	2.38
% Carbohydrate	56.68	10.18	15.20
Energy Value of Food (kcal/100g)	229.95	43.60	65.89

Daripada Jadual 3, bacaan tahap ketoksikan melalui ujian “Mycotoxin” bagi silaj daun nanas adalah selamat dimakan oleh ternakan ruminan sehingga 70 hari pemeraman

Jadual 3: Keputusan Parameter Bagi Kandungan Silaj Untuk Hari 1, 16 Dan 70

PARAMETER	KEPUTUSAN
PARAMETER	HARI 1	HARI 2	HARI 73
Aflotoxin (ppb)	<5	<5	<5
Ochratoxin	<2	<2	<2

Selain itu, kajian terhadap ternakan ruminan dijalankan untuk menimbang berat sebelum dan selepas makan silaj daun nanas. Bacaan F.C.R (Feed Consumption Rate) diukur selama 50 hari bagi 5 ekor lembu. Melalui percubaan awal, ternakan ruminan tidak mengalami keracunan selama seminggu makan silaj.

KEPUTUSAN DAN PERBINCANGAN
Keputusan parameter bagi “Moisture”, “Ash”, dan “Fat” dalam Jadual 2 adalah konsisten dari hari 1 hingga 70. Analisis kandungan “Protein” pula didapati meningkat dari 0.02% kepada 0.26%. Manakala penurunan sebanyak 73.18% bagi kandungan “Carbohydrate” iaitu dari 56.68% kepada 15.20% adalah berkaitan dengan peningkatan kandungan “Protein”. Ini kerana “Carbohyrate” digunakan oleh mikrob sebagai sumber makanan dan apabila mikrob mati, ia akan menyumbang kepada peningkatan peratus kandungan “Protein”.

Kertas

PENGHASILAN KERTAS DARI DAUN NANAS

PENGENALAN
Serat daun nanas adalah serat semulajadi yang kukuh, kebanyakan serat ini dijadikan pengisian kepada bahan komposit. Serat daun nanas digunakan sebagai bahan asas penghasilan kertas kerana kandungan selulosa yang tinggi. Penghasilan kertas daun nanas dihasilkan melalui kaedah kimia dan mekanikal. Beberapa ujian turut dilaksanakan.

METODOLOGI

Mekanikal : – Daun nanas dikeringkan, dikisar, diluntur dan dilekat dengan kanji-kanji berbeza.
Kimia :- 2 jenis rawatan digunakan ke atas daun nanas dengan Sodium Hydroxide dan Acetone.

PENGUJIAN CIRI KERTAS DAUN NANAS

Jadual 1 : Ujian tensile

	KAEDAH PENGHASILAN
	Mekanikal	Kimia
kanji beras	Ciri keras, kuat dan kukuh	Mudah pecah dan rapuh
kanji ubi	Ciri lembut dan kukuh
kanji sagu	Ciri lembut dan kukuh

Jadual 2 : Ujian tear

	KAEDAH PENGHASILAN
	Mekanikal 6400 (Nm2/kg)	Kimia 6400 (Nm2/kg)
kanji beras	592	592
kanji ubi	440	576
kanji sagu	536	425

Jadual 3 : Ujian serapan air

	KAEDAH PENGHASILAN
	Mekanikal 6400 (Nm2/kg)	Kimia 6400 (Nm2/kg)
kanji beras	Paling rendah	Sederhana
kanji ubi	Sederhana	Rendah
kanji sagu	Besar	Paling tinggi

KEPUTUSAN DAN PERBINCANGAN
Keputusan parameter bagi “Moisture”, “Ash”, dan “Fat” dalam Jadual 2 adalah konsisten dari hari 1 hingga 70. Analisis kandungan “Protein” pula didapati meningkat dari 0.02% kepada 0.26%. Manakala penurunan sebanyak 73.18% bagi kandungan “CarbohyKertas daun nanas berpotensi dimajukan sebagai kertas kraftangan. Serat daun nanas yang digabungkan dengan kanji beras menunjukkan ciri pilomer keras dan kukuh dan sementara kanji sago dan kanji ubi ciri polimer lembut dan kukuh. Pembuatan kertas melalui proses mekanikal lebih sesuai dari proses kimia.

KESIMPULAN
Cara penghasilan kertas terbaik adalah melalui proses kimia berdasarkan ciri prestasi ujian koyakan. Gabungan serat daun nanas dan kanji beras adalah terbaik dengan memaparkan ciri keras dan kuat, dibandingkan dengan kanji-kanji lain. Kanji beras juga sesuai sebagai pengikat kerana saiz partikal yang kecil. Daun nanas boleh dijadikan bahan mentah gantian dalam pembuatan kertas.

Benang

PENGHASILAN BENANG DARI SERAT DAUN NANAS

PENGENALAN
Nanas atau Ananas comosus sejenis tumbuhan yang memiliki pucuk yang sangat pendek dan mempunyai 25-30 helaian daun setiap pokok dengan memiliki ukuran panjang di antara 0.9-1.5m. nanas adalah tumbuhan asli dari Timur Amerika Selatan. Kawasan penanaman nanas terbesar adalah di negara beriklim tropika. Biasanya, daun nanas dituai selepas hasil buahnya di kutip sekitar 24 bulan selepas penanaman. Serat daun nanas (PALF) adalah hasilan daripada penanaman nanas. Serat daun nanas (PALF) terbentuk dari bahan multi-selular dan lignoselulosa yang diekstrak dari daun tumbuhan tersebut. Dilaporkan komposisi kima yang utama tedapat pada serat daun nanas (PALF) adalah selulosa (70-82%), lignan (5-12%0 dan abu (1.1%)

Ciri-ciri	Nilai
Diameter (mm)	0.2-8.8
Young Modulus(MPa)	6260
Tensile Strength (MPa)	413-1627
Specific Modulus (MPa)	4070
Elongation at break (%)	3
Moisture Regaint	12

Jadual 1 : Ciri-ciri serat daun nanas (PALF)

Ciri	Kultivar
Ciri	Moris Gajah	Josapine	Sarawak
Kekuatan Tensil (MPa)	174.89	293.08	148.44
Young Modulus (GPa)	7.45	18.94	10.46
Elongation at break (%)	0.52	1.41	1.05

Jadual 2 : Ciri-ciri serat daun nanas (PALF) bagi kultivar yang berbeza

METODOLOGI

Fiber Board

PENGHASILAN KOMPOSIT SERAT RINGKAS TERBIODEGRADASI DARIPADA KULIT NANAS

PENGENALAN
Sisa nanas merupakan hasil sampingan daripada industri pemprosesan nanas yang terdiri daripada pulpa dan kulit. Kulit nanas kaya dengan kandungan cellulose dan hemicellulose serta karbohidrat. Berdekad lamanya, kita ketahui bahawa bahan berselulosa penting untuk memberi sifat mekanikal komposit yang baik berbanding dengan bahan tanpa selulosa. Kini bahan termoplastik semakin meluas digunakan untuk pelbagai aplikasi. Termoplastik komposit dari bahan semulajadi juga dikatakan mempunyai potensi tinggi untuk menggantikan bahan asas kayu-kayan pada masa akan datang. Strategi di sebalik pendekatan ini adalah untuk membangunkan bahan baru daripada serat kulit nanas yang dikukuhkan oleh kandungan poythelene yang berkepadatan tinggi tanpa mengorbankan ciri-ciri diingini yang mengandungi komponen terbiodegradasi daripada sisa yang mudah urai dan selamat untuk alam sekitar dan mampu menjimatkan kos. Dalam kajian ini, kulit nanas akan digabungkan dengan polythelene untuk membentuk komposit baru. Kajian terhadap pencirian, morfologi, mekanikal dan kandungan terma akan dilakukan untuk menghasilkan bahan pembungkusan dengan fiber tinggi.

KEBAIKAN

Tetulang yang baik, bagi meningkatkan sifat-sifat mekanikal
Mesra alam dan boleh dikitar semula
Dapat mengurangkan keretakan dan serpihan
Pengembangan haba yang rendah dan ketahanan yang tinggi
Penyelenggaraan yang rendah

Minyak Pati

PENGHASILAN MINYAK PATI DARIPADA SISA BUANGAN NANAS

PENGENALAN
Objektif kajian ini ialah untuk menghasilkan minyak pati naans dan mengenalpasti jumlah penghasilannya minyak pati nanas yang boleh dihasilkan melalui kaedah penyulingan. Tempoh penyelidikan ini ialah 1 tahun. Minyak pati yang dihasilkan dianalisa dengan menggunakan teknik ‘Flouro Transform Infra-Red’,(FTIR).

METODOLOGI

Arang

POTENSI SISA BIOJISIM NANAS SEBAGAI BAHAN LESTARI UNTUK PENGHASILAN KARBON TERAKTIFPENGENALAN Aktiviti pertanian merupakan salah satu dari penyumbang utama kepada pendapatan negara. Walau bagaimanapun, aktiviti ini juga telah menjana sejumlah besar bahan buangan yang boleh membawa kepada pencemaran yang serius serta menyumbang kepada kesan “Rumah Hijau”. Oleh itu, pengurusan sisa pepejal pertanian yang cekap adalah amat penting. Selain dari langkah pelupusan biasa, sisa ini sebenarnya boleh ditukar kepada bahan-bahan lain yang berguna serta mempunyai nilai ekonomi yang penting. Sisa biojisim nanas contohnya boleh ditukar menjadi arang teraktif melalui kaedah pengaktifan kimia. Di samping aplikasi industri yang pelbagai, eksploitasi biojisim nanas juga boleh menambahkan pendapatan peladang nanas. METODOLOGI

KEPUTUSAN DAN ANALISIS

Daripada ujian penjerapan bahan pewarna (metilena biru) yang dijalankan selama 24 jam, arang teraktif yang dihasilkan dari batang nanas menunjukkan kapaisiti penyingkiran metilena biru terpantas diikuti oleh daun nanas dan jambul nanas.
BET analisis luas permukaan menunjukkan bahawa arang teraktif yang dihasilkan daripada daun nanas mempunyai luas permukaan tertinggi di 1002.51m2/g berbanding jambul nanas(954.86m2/g) dan batang nanas (793.68m2/g)
Keputusan ini menunjukkan bahawa terdapat potensi yang besar dalam menggunakan sisa biojisim nanas sebagai bahan mentah yang mampan untuk menghasilkan arang teraktif yang murah.

KESIMPULAN Daripada ujian awal yang dijalankan, boleh disimpulkan bahawa karbon teraktif yang dihasilkan daripada sisa bio-jisim nanas mempunyai potensi untuk dibangunkan sebagai “biosorbent” atau sebagai agen penjerapan biologi. Walau bagaimanapun, kajian lanjut diperlukan untuk meneroka sepenuhnya potensi biomas sisa nanas sebagai karbon diaktifkan.